Birting/Dawning í Grafíksalnum 6. – 23. Mars 2025
Sýningaropnun fimmtudaginn 6. mars kl 17:00. Öll hjartanlega velkomin.
Á sýningunni eru olíumálverk og vatnslitaverk sem unnin eru á síðustu tveimur árum. Í verkunum birtast óljósar en lifandi vísanir í ytri raunveruleika og náttúrufyrirbæri, þar sem straumvatn, gróður, himinn og jörð birtast og vekja upp hugmyndir um flæði, birtu, kyrrstöðu og tíma í síbreytilegri ásýnd náttúrunnar.
Aðalheiður Valgeirsdóttir er myndlistarmaður og sjálfstætt starfandi listfræðingur. Hún útskrifaðist frá grafíkdeild Myndlista-og handíðaskóla Íslands árið 1982 og hefur unnið að myndlist síðan. Hún hefur haldið fjölda einkasýninga og tekið þátt í samsýningum hér á landi og erlendis. Hún lauk BA og MA gráðu í listfræði frá Háskóla Íslands og hefur unnið ýmis verkefni á því sviði, m.a. sem kennari, greinahöfundur og sýningarstjóri í söfnum og galleríum. Aðalheiður er félagi í SÍM, FÍM, Íslensk grafík og Listfræðafélagi Íslands.
Opnun verður fimmtudaginn 6. mars kl 17:00
Opið fimmtudaga til sunnudaga kl 14-18
Öll Hjartanlega velkomin
Málverk Aðalheiðar einkennast af tæru litasamspili. Pensildrættir teikna símynstur eins og net á myndflötinn, draga upp litríka möskva og litasamspilið gerir að verkum að ógreiningur er að átta sig á skilum forgrunns og bakgrunns. Símynstur einkennir líka vatnslitamyndir hennar; frjálst og lífrænt, gegnsætt og flæðandi.
Fyrir rúmri öld umbylti kúbisminn myndfleti málverksins og hefðbundinni fjarvídd, hann máði út skil milli forgrunns og bakgrunns og skipti myndfletinum niður í smærri einingar. Formbylting var hafin og um miðja tuttugustu öld komu fram símynstur abstrakt expressjónista þar sem vísanir í raunveruleika fyrir utan myndflötinn viku fyrir tjáningu á upplifun sameiginlegs mannsanda. Þessir straumar bárust hingað til lands en á meðan á öllu þessu gekk átti náttúran ávallt sinn fasta sess á myndfleti íslenskra málara.
Það má segja að Aðalheiður staðsetji sig sem málari þarna mitt á milli. Í verkum hennar birtast eiginleikar abstraklistarinnar, skipting myndflatar í smærri einingar, óljós skil forgrunns og bakgrunns og iðandi mynstur fyllir myndflötinn. En um leið eru myndir hennar fullar af óljósum en lifandi vísunum til ytri raunveruleika, náttúrufyrirbæra; straumvatns, gróðurs, himins og jarðar eða til manngerðs umhverfis. Í vatnslitamyndum hennar leggjast lífrænir litafletir saman eða hverjir yfir aðra, mætast í andstæðum eða mildu samspili og skapa litríka abstrakt heild sem þó er á einhvern hátt svo gróskumikil, eins og náttúran sjálf.
Í öllum sínum verkum vinnur Aðalheiður fyrst og fremst með eiginleika málverksins; myndbyggingu, pensildrætti, form og liti. Það er á myndfletinum sjálfum sem verkið verður til en innblásturinn fær Aðalheiðar úti í náttúrunni. Þegar hún horfir með öllum skilningarvitum er eins og tíminn standi í stað. Blæbrigði litanna koma smám saman í ljós: mósvartar, dökkmórauðar og skolbrúnar línur rista lárétta, vatnsgræna, kuldabláa og klakagráa litafleti. Kyrrstaða og hreyfing, síðan heldur lífið áfram og seinna dregur málarinn pensil yfir strigann, teiknar línur, veltir fyrir sér litasamspili og á endanum skapast heild á myndfleti.
Seinna nemum við, áhorfendur, staðar fyrir framan málverkið og þegar við horfum á línur, liti og form fer hugurinn á flug. Þræðir netsins, pensildrættir málverkanna, kalla fram í hugann gróður á ólíkum árstíðum, skærgrænt slý, gulnandi stöngla eða dökka, rotnandi vetrarstilka og í möskvunum á milli þeirra birtist straumvatn eða kannski fölur febrúarhiminn, lýsandi bleik sólarupprás eða dimmblátt vetrarrökkur. Erum við undir eða yfir vatnsyfirborðinu? Leikur ferskt loft um vitin eða svalt vatn við húðina? Eða horfum við á borgarmynd með og láréttum og lóðréttum línum bygginga og himininn speglast í rúðunum? Og þó kannski ekkert af þessu, heldur línur, form og liti þar sem ekkert annað skiptir máli og aftur stendur tíminn í stað.
Ragna Sigurðardóttir
Dawning
Aðalheiður’s paintings are characterized by a pure harmony of colours. Her brushstrokes weave continuous patterns across the canvas like a net, creating vibrant meshes, and the interplay of colours blurs the boundaries between foreground and background. This continuous patterning also defines her watercolour works – free and organic, transparent and flowing.
Over a century ago, Cubism revolutionized the picture plane of painting and traditional perspective. It erased the distinction between foreground and background, breaking the surface into smaller fragments. A formal revolution had begun, and by the mid-twentieth century, abstract expressionists introduced continuous patterns where references to reality outside the painting gave way to the expression of a shared human experience. These artistic currents found their way to Iceland, but throughout all this nature remained ever-present in the work of Icelandic painters.
One could say that Aðalheiður positions herself as a painter somewhere in between. Her work exhibits key aspects of abstract painting: the division of the picture plane into smaller units, the indistinct separation of foreground and background, and the dynamic patterns that fill the surface. At the same time, her paintings are infused with elusive but vivid references to external reality, natural phenomena such as flowing water, vegetation, sky, and earth, or even elements of the man-made environment. In her watercolours, organic color fields layer and merge, meeting in contrast or soft harmony, forming a vibrant abstract whole that is, in its own way, as lush and dynamic as nature itself.
In all her works, Aðalheiður is fundamentally engaged with the essence of painting; composition, brushwork, form, and colour. The work takes shape on the picture plane itself but her inspiration comes from nature. When she observes with all her senses, time seems to stand still. The nuances of colour gradually emerge: moss-black, deep reddish-brown, and earth-toned lines cut across horizontal fields of water-green, cool blue, and glacial gray. Stillness and movement intertwine, then life resumes, and later, the painter draws her brush across the canvas, sketching lines, contemplating colour harmony, until a cohesive whole emerges.
Later, we, the viewers, pause before the painting and as we take in its lines, colours, and forms, our minds take flight. The threads of the net, the brushstrokes, evoke images of vegetation across different seasons—vivid green algae, yellowing stalks, or dark, decaying winter stems. Within the meshes between them, we glimpse flowing water, or perhaps a pale February sky, a luminous pink sunrise, or deep blue winter dusk. Are we beneath or above the water’s surface? Do we feel fresh air on our skin, or cool water against it? Or are we looking at a cityscape, its horizontal and vertical lines of buildings reflecting the sky in their windows? Or perhaps none of these – only lines, forms, and colours, where nothing else matters, and once again, time stands still.
Ragna Sigurðardóttir. Translation Ingunn Snædal
Íslensk Grafík 